CAKE na spotkaniu TSI Green Reform

W dniach od 2 do 5 grudnia 2024 r.  nasi eksperci CAKE/KOBIZE uczestniczyli w warsztatach projektu TSI GreenREFORM w Kopenhadze. Celem warsztatów było omówienie strategii i narzędzi związanych z modelowaniem polityki klimatycznej.

Projekt obejmuje zapoznanie się z modelem równowagi ogólnej GreenREFORM, opracowanym przez Duński Instytut Analiz Ekonomicznych i Modelowania (DREAM, Danish Research Institute for Economic Analysis and Modelling), poprzez szkolenia i warsztaty. Projekt obejmuje również zastosowanie modelu Green Reform do oceny wpływu polityki środowiskowej i klimatyczno-energetycznej oraz scenariuszy inwestycyjnych.

W inauguracyjnym dniu warsztatów uczestnicy mieli okazję zapoznać się z perspektywą polityki klimatycznej duńskiego Ministerstwa Finansów, kwestiami związanymi z współpracą międzynarodową oraz podstawowymi założeniami projektu GreenREFORM. Ponadto podczas spotkania zaprezentowano praktyczne zastosowania modelu i omówiono potencjalne reformy systemu emisji przemysłowych i rolniczych.

Drugi dzień warsztatów poświęcony był dogłębnej analizie perspektywy naukowej i technicznych aspektów modelowania. Przeanalizowano trudności związane z modelowaniem rynku energii, rolnictwa oraz przemysłu cementowego i rafineryjnego. Część warsztatów poświęcona była badaniu technicznych podstaw modelu GreenREFORM, z praktycznymi ćwiczeniami przeprowadzonymi w celu zilustrowania jego funkcjonalności.

Trzeciego dnia uczestnicy analizowali między innymi dane dotyczące energii i emisji. Warsztaty zakończyły się ćwiczeniami praktycznymi, w tym modyfikacją podatków węglowych oraz analizą odgórnego i oddolnego podejścia do technologii.

Czwartego dnia odbyły się prezentacje i dyskusje podsumowujące. Marek Antosiewicz, ekspert CAKE/KOBIZE uczestniczył w spotkaniu networkingowym, które odbyło się po warsztatach dotyczących modelowania w ramach projektu TSI GreenREFORM. Podczas swojego wystąpienia przedstawił m.in. strukturę instytucjonalną CAKE/KOBIZE, modele, które wykorzystujemy w pracach CAKE oraz projekty, w tym LIFE VIIEW 2050, w które jesteśmy obecnie zaangażowani.

CAKE na seminarium IRWiR PAN

W dniu 2 grudnia 2024 r. odbyło się seminarium pt. „Wpływ polityki klimatycznej na sektor rolnictwa w Polsce” zorganizowane przez Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, w którym uczestniczyli przedstawiciele CAKE/ KOBIZE.

Eksperci CAKE ds. modelowania sektora rolnictwa dr hab. Adam Wąs oraz dr. hab. inż. Paweł Kobus,  eksperci CAKE/ KOBIZE zaprezentowali sposoby osiągnięcia celów redukcji emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie będące efektem prac prowadzonych w KOBiZE w ramach projektów LIFE Climate CAKE PL i LIFE VIIEW 2050. Do przygotowania analiz wykorzystano model EPICA, zbudowany w CAKE w celu badania efektów ograniczania emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie. Prezentowane analizy wskazały potencjalne skutki ekonomiczne osiągania neutralności klimatycznej  w polskim rolnictwie w perspektywie roku 2050. 

Wyniki analiz wskazują, że przy wykorzystaniu obecnych technologii produkcji osiąganie ambitnych celów redukcyjnych w rolnictwie jest trudne i prowadzi do znacznego ograniczenia produkcji, a w konsekwencji do wzrostu cen produktów rolnych i wzrostu importu produktów rolniczych. Wykorzystanie instrumentów ograniczających emisję GHG (CRCF) w rolnictwie ułatwia osiągnięcie celów polityki klimatycznej i zmniejsza jej negatywny wpływ na sytuację dochodową rolników. Wybór metod osiągniecia celu redukcyjnego ma wpływ na kierunek i skalę zmian w sektorze, wariant mieszany wykorzystujący kwotowe ograniczenia emisji w połączeniu z dopłatami do dobrowolnego ograniczania emisji przez rolników wydaje się najkorzystniejszą alternatywą. Zastosowanie takiego podejścia powoduje, że koszty redukcji rozkładane są solidarnie na wszystkich uczestników rynku (rolnicy, podatnicy, konsumenci). 

CAKE na V TECHCO Forum

W dniu 27.11.2024 r. przedstawiciele KOBIZE/ CAKE mieli okazję po raz kolejny uczestniczyć w kolejnej V edycji Konferencji TECHCO FORUM organizowanej przez Polska Izba Przemysłu Chemicznego w bloku tematycznym poświęconym transformacji energetycznej – regulacjom, kosztom i technologiom.

Maciej Pyrka, Kierownik Zespołu Strategii, Analiz i Aukcji KOBIZE/CAKE przedstawił prezentację pt. “Reforma EU ETS po 2030 r.: “Wyzwania i szanse na drodze do neutralności klimatycznej”. W swojej prezentacji przedstawił obecne wyzywania w polityce klimatycznej UE oraz dotyczące przyszłości systemu EU ETS, wyczerpywania się puli uprawnień do ok. 2040 r, możliwych rozwiązań np.  w postaci utworzenia Europejskiego Centralnego Banku Węglowego (ECCB), a także przedstawił ostatnie wyniki prac i analiz CAKE i LIFEVIIEW2050.

• Nowa analiza opracowana przez CAKE w ramach projektu LIFE VIIEW2050 – “LINKING EU ETS WITH OTHER CARBON PRICING MECHANISMS” jest dostępna pod linkiem: CAKE – LINKING EU ETS WITH OTHER CARBON PRICING MECHANISMS
• Nagranie z części pt. “Reforma EU ETS po 2030 r.: Wyzwania i szanse na drodze do neutralności klimatycznej” jest dostępna: LINK 

Robert Jeszke, Z-ca Dyrektora IOŚ-PIB, CEO KOBIZE/CAKE był jednym z prelegentów w panelu dyskusyjnym: “Otoczenie regulacyjne w kontekście uwarunkowań polskiego przemysłu: RED III, EUETS, CBAM – wyzwania, szanse, prognozy, strategie.” W trakcie swojego wystąpienia podkreślił konieczność zwiększenia konkurencyjności Unii Europejskiej w obszarze nowych technologii, które stanowią fundament niskoemisyjnej gospodarki. Wskazał też na kluczową rolę taniej energii elektrycznej wodoru oraz magazynów energii, umożliwiających efektywne wykorzystanie nadwyżek produkcji z OZE. Zaznaczył, że długoterminowo krajowe nadwyżki energii z OZE mogą zostać osiągnięte przy wsparciu energetyki jądrowej, która zapewni stabilną podstawę systemu energetycznego. Ponadto zwrócił uwagę na potrzebę rozwoju gospodarki wodorowej, ostrzegając jednocześnie przed ryzykiem uzależnienia od importu wodoru spoza Europy, co mogłoby prowadzić do powtórzenia problemów znanych z sektora gazowego. Podkreślił też znaczenie technologii pochłaniania CO₂, które pozwolą zrównoważyć pozostałe emisje w UE i być może obniżyć koszty w systemie EU ETS (jeżeli zostaną włączone do systemu) oraz wskazał, że rozwój nowych technologii będzie wymagał dostępu do zasobów metali ziem rzadkich. W kontekście polityki klimatycznej wskazał, że może ona stać się szansą na budowanie konkurencyjności przemysłu UE, jeśli skoncentruje się na inwestowaniu w technologie niskoemisyjne i innowacyjne potrzebne w przyszłości. Polska i Europa muszą rozwijać innowacyjne sektory przemysłu, wychodzić poza schematy i budować przewagi konkurencyjne w kluczowych obszarach.

• Więcej informacji na stronie Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego: Strona główna | TECHCO Forum
• Agenda: Agenda 2024 | TECHCO Forum

CAKE na Międzynarodowej Konferencji Macromodels

W dniach 19-21 listopada 2024 r. Jakub Boratyński, ekspert CAKE, wziął udział w Międzynarodowej Konferencji Macromodels 2024, która odbyła się w Jabłonnie, która była poświęcona modelowaniu ekonomicznemu i polityce gospodarczej, a także zaawansowanym metodom ekonometrycznym.

Przedstawiciel zespołu CAKE zaprezentował analizę skutków połączenia EU ETS z innymi globalnymi mechanizmami cenowymi emisji dwutlenku węgla. Inne poruszane tematy obejmowały:

• dostępność paliw,
• powiązania na rynkach energii,
• wpływ polityki społecznej, 
• pilne wyzwania globalne i regionalne.

Podczas prezentacji ekspert zespołu CAKE przedstawił szczegółowe wnioski z analizy połączenia EU ETS z globalnymi systemami EU ETS. 

• Obniżenie cen uprawnień w EU ETS: Połączenie systemów ETS prowadzi do obniżenia cen uprawnień w EU ETS 1 i 2 o 40-60 EUR/t, a dzięki włączeniu offsetów – o dodatkowe 25-55 EUR/t.
• Import uprawnień z innych systemów: szacunki CAKE zakładają import uprawnień w wysokości 270 Mt w 2035 r., który zmniejszy się do 70 Mt w 2050 r.. Szacuje się, że roczna wartość importowanych uprawnień wyniesie około 30 mld EUR.
• Wzrost gospodarczy i zyski eksporterów: Integracja ETS sprzyja eksporterom, szczególnie w sektorach energochłonnych oraz transporcie lotniczym i morskim. Oczekiwany wzrost PKB wynosi 0,2–0,3% rocznie (około 60 mld EUR), jednak korzyści te są ograniczane przez niekorzystne zmiany w warunkach handlowych.
• Ograniczone korzyści konsumpcyjne: Wzrost konsumpcji gospodarstw domowych jest stosunkowo niski, wynosząc poniżej 0,1% (około 7–10 mld EUR rocznie). Krótkoterminowo wzrost inwestycji odbywa się kosztem konsumpcji.
• Zapotrzebowanie na offsety: Koszt offsetów oszacowano na około 10 mld EUR rocznie, przy wolumenie zmniejszającym się z 150 Mt w 2035 r. do 60 Mt w 2050 r.
• Znaczenie precyzyjnych modeli: Wyniki są silnie zależne od założeń, w szczególności dotyczących elastyczności handlu oraz specyfikacji Armingtona. Dalsze dopracowanie modelu równowagi ogólnej (CGE) mogłoby przynieść dokładniejsze wyniki, uwzględniając koszty redukcji emisji, inwestycji i technologii.

NOWA ANALIZA CAKE dotycząca opcji linkingu EU ETS

Z przyjemnością przedstawiamy najnowszy raport przygotowany przez CAKE/KOBiZE pt. „VIIEW on EU ETS 2050: Linking EU ETS with other carbon pricing mechanisms”. Publikacja powstała w ramach projektu LIFE VIIEW 2050 i jest dostępna w języku angielskim. Analiza koncentruje się na możliwościach i efektach łączenia systemu EU ETS z innymi globalnymi systemami opartymi na mechanizmach “carbon pricing”, a także na roli mechanizmów kompensacyjnych w realizacji międzynarodowych celów klimatycznych.

• Analiza do pobrania tutaj:

    VIIEW on EU ETS 2050: Linking EU ETS with other carbon pricing mechanisms (3,0 MiB, 279 hits)

System EU ETS odgrywa kluczową rolę w realizacji celów klimatycznych Unii Europejskiej, tj. redukcja emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 r. oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Jednym z wyzwań związanych z dalszym rozwojem tego systemu jest ograniczenie ryzyka „ucieczki emisji” (carbon leakage) oraz zwiększenie efektywności kosztowej redukcji emisji.

W odpowiedzi na te wyzwania raport CAKE analizuje:

• implikacje powiązania EU ETS z innymi systemami ETS (np. UK ETS, systemy w Kanadzie, Korei Południowej, Chinach, Meksyku i USA),
• wprowadzenie mechanizmu podatku granicznego CBAM,
• rolę offsetów przy redukcji kosztów emisji,
• potencjalne utworzenie Europejskiego Centralnego Banku Węglowego (ECCB).

Poprzez analizę makroekonomiczną raport ocenia, w jaki sposób integracja systemów może wpłynąć na ceny za emisję CO₂, redukcję emisji i wskaźniki ekonomiczne w różnych regionach. Przedstawione środki mają na celu poprawę stabilności rynku, złagodzenie ucieczki emisji (ang. carbon leakage), wspieranie współpracy międzynarodowej i zapewnienie opłacalnej ścieżki do osiągnięcia neutralności klimatycznej w drodze do 2050 r.

W niniejszej analizie przedstawiono scenariusz bazowy oraz dwa scenariusze badawcze odzwierciedlające różne poziomy integracji ETS-ów oraz innych mechanizmów polityki klimatycznej. Scenariusze badawcze obejmują powiązanie EU ETS z innymi międzynarodowymi systemami handlu oraz ograniczone wykorzystanie offsetów w EU ETS. Pierwszy scenariusz analizuje, w jaki sposób powiązanie EU ETS z systemami w innych regionach mogłoby obniżyć koszty redukcji emisji, ustabilizować ceny uprawnień i ograniczyć zakłócenia gospodarcze. Drugi scenariusz analizuje wykorzystanie w ramach EU ETS offsetów pochodzących z krajów Globalnego Południa. Taki mechanizm mógłby obniżyć koszty emisji i wesprzeć niskoemisyjny rozwój w krajach rozwijających się.

Kluczowe wnioski z analizy

• Łączenie CBAM i ETS może pomóc złagodzić niekorzystne warunki konkurencji, z jakimi boryka się przemysł UE, i ograniczyć zjawisko przenoszenia się firm do regionów o niższych standardach klimatycznych (tzw. Carbon Leakage). Mechanizmy te mogą pomóc krajom w skuteczniejszym osiąganiu celów klimatycznych przy jednoczesnym minimalizowaniu niekorzystnych warunków konkurencji transgranicznej. CBAM może zachęcać partnerów handlowych UE do inwestowania w technologie niskoemisyjne. Producenci z krajów trzecich eksportujący do UE mogą zmniejszyć opłaty CBAM poprzez zmniejszenie intensywności emisji swojej produkcji.

• Powiązanie systemów ETS w różnych regionach może zwiększyć płynność rynku, prowadząc do bardziej konkurencyjnych cen za emisję CO₂ oraz transferu technologii.
  • Łączenie systemów ETS obniża ceny za emisję CO₂ w regionach o wysokich cenach i powinno również obniżyć ceny w EU ETS o ok. 40-60 EUR/t. UE prawdopodobnie zakupiłaby znaczną liczbę uprawnień z innych regionów, w szczególności z Chin.
  • Szacuje się, że globalny wzrost dobrobytu wynikający z powiązania ETSów, mierzony wzrostem realnej konsumpcji gospodarstw domowych, wyniesie od ok. 25 mld EUR w 2035 r. do 40 mld EUR w 2050 r.
  • Unijne PKB powinno konsekwentnie wzrastać w porównaniu z poziomem bazowym przez cały okres symulacji o ok. 0,2-0,3% (50 mld EUR). Z kolei w większości państw spoza UE PKB spada w porównaniu z poziomem bazowym.
  • Wpływ na produkcję wybranych sektorów jest znacznie silniejszy niż zagregowany wynik PKB, np. w UE produkcja metali żelaznych, transportu lotniczego i transportu wodnego wzrasta od 2% do prawie 4% w niektórych okresach. Zmiany w produkcji sektorowej wynikają głównie z dostosowań eksportu.

• Wykorzystanie jednostek offsetowych w EU ETS mogłoby obniżyć koszty emisji w szczególności w sektorach o ograniczonych możliwościach redukcji emisji. Dzięki wykorzystaniu offsetów w EU ETS wzrostowi konsumpcji w UE towarzyszy wzrost PKB o 0,15-0,20% (30-45 mld EUR rocznie). Tymczasem w krajach Globalnego Południa PKB powinno spadać o ok. 0,05% (10 mld EUR rocznie), głównie z powodu spadku eksportu. Obie strony (mechanizmu offsetowego) powinny doświadczyć niewielkiego wzrostu konsumpcji gospodarstw domowych, o nieco ponad 0,1% (między 10 a 20 mld EUR rocznie) w UE w latach 2040-50 i ok. 0,05% w krajach Globalnego Południa (ok. 6-7 mld EUR rocznie) w tym samym okresie.

• Europejski Centralny Bank Węglowy (ECCB) mógłby zarządzać podażą na rynku uprawnień do emisji CO₂, stabilizując cały system. Poprzez scentralizowanie kontroli nad uprawnieniami, pochłanianiem CO₂ i offsetami, ECCB mógłby ustabilizować rynek uprawnień do emisji, wspierać cele klimatyczne UE oraz wzmacniać globalne wysiłki na rzecz redukcji emisji. Instytucja ta mogłaby również nabywać jednostki offsetowe i wspierać integrację z globalnymi systemami handlu emisjami.

• EU ETS wymaga reformy. W miarę jak system EU ETS ewoluuje w kierunku realizacji bardziej ambitnych celów polityki klimatycznej, rynek staje w obliczu wyzwań, takich jak niestabilność cen i obawy o konkurencyjność przemysłu, ograniczona akceptacja społeczna czy rozszerzenie zakresu systemu ETS na nowe sektory (takie jak transport i budynki). Kwestie te mogą destabilizować rynek, utrudniać wysiłki na rzecz redukcji emisji i zwiększać ryzyko ucieczki emisji, gdy firmy przenoszą się do regionów o mniej rygorystycznych przepisach. Powiązanie systemów ETS, wykorzystanie offsetów i ustanowienie Europejskiego Centralnego Banku Węglowego (ECCB) mogłoby złagodzić te zagrożenia poprzez odpowiednie zarządzanie podażą na rynku uprawnień do emisji zapewniając stabilizację, efektywność i trwałość systemu.

Analizę wykonano z wykorzystaniem zaawansowanych narzędzi modelowych zbudowanych i rozwijanych przez ekspertów CAKE. Wykonanie tak obszernej i kompleksowej analizy było możliwe dzięki realizacji projektu LIFE VIIEW 2050 – Ocena długoterminowego wpływu europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) na zeroemisyjną gospodarkę do 2050 r., wdrażanego w KOBiZE przy wsparciu finansowym Programu LIFE oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Jest to kolejna z serii analiz dotyczących różnych aspektów rozwoju rynku EU ETS. Pozostałe analizy, które dotyczą m.in. ETS2, pochłaniania, wodoru czy polityk transportowych, można znaleźć tutaj.