CAKE na Carbon Forward Expo 2024 w Londynie

CAKE na Carbon Forward Expo 2024 w Londynie

CAKE na Carbon Forward Expo 2024 w Londynie

W dniach 8-10 października 2024 r. odbyła się konferencja Carbon Forward Expo 2024 w Londynie, w której uczestniczył Robert Jeszke, Zastępca Dyrektora IOS-PIB, kierownik KOBiZE oraz CAKE. Wraz z innymi ekspertami, Robert Jeszke  w dniu 9 października 2024 r. wziął udział w specjalnym panelu na temat kluczowych wyzwań związanych z uruchomieniem systemu ETS2 w 2027 r. oraz mechanizmów rynkowych.

Poniżej przedstawiono kluczowe zagadnienia, na które zwrócił uwagę szef CAKE:

• Różnice między ETS1 a ETS2: W odróżnieniu od ETS1, system ETS2 nie przewiduje wcześniejszych aukcji, co rodzi niepewność co do sposobu, w jaki nowi uczestnicy rynku będą zabezpieczać swoje ryzyka związane z emisją CO2 (tzw. hedging). Ta niepewność może prowadzić do zmiennych sygnałów rynkowych, szczególnie w pierwszych latach funkcjonowania ETS2, co budzi pytania o jego ogólną efektywność.
• Łączenie systemów ETS1 i ETS2: Koszt redukcji emisji w ETS2 będzie wyższy niż w ETS1 w latach 2030-2040. Wynika to z naturalnej konsekwencji integracji tych dwóch systemów, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do obniżenia kosztów marginalnych.
• Cel na 2040 rok i rola tzw. “removals”: Osiągnięcie długoterminowych celów klimatycznych będzie wymagało większego nacisku na usuwanie dwutlenku węgla z atmosfery. Te działania odegrają kluczową rolę do 2040 r., a inne polityki UE przyczynią się do obniżenia kosztów marginalnych.
• Wpływ społeczny: System ETS2 bezpośrednio dotknie gospodarstwa domowe, nakładając na nie wyższe koszty, co może prowadzić do napięć społecznych, zwłaszcza w krajach takich jak Polska i Słowacja, gdzie paliwa kopalne odgrywają kluczową rolę w ogrzewaniu. Rozmieszczenie kosztów geograficznych sprawia, że system staje się wyzwaniem społecznym, wymagającym dodatkowego wsparcia finansowego dla dotkniętych regionów.
• Akceptacja społeczna: Chociaż ETS2 jest kluczowym narzędziem do osiągnięcia dekarbonizacji, jego sukces będzie zależał od akceptacji społecznej. Państwa Europy Zachodniej, które są bardziej zaawansowane w transformacji energetycznej, są bardziej przychylne temu rozwiązaniu. Natomiast kraje Europy Wschodniej, takie jak Polska i Słowacja, będą musiały stawić czoła wyższym kosztom i potencjalnie większemu oporowi społecznemu. Ważne jest, aby zapewnić sprawiedliwy podział obciążeń, aby uzyskać szerszą akceptację.
• Przykład Słowacji: Ostatni opór Słowacji wprowadzenia ETS2 odzwierciedla wyzwania, przed którymi stoją państwa czł. UE. Sytuacja ta powinna stanowić sygnał do szerszej dyskusji na temat wdrożenia systemu ETS2. Przypadek Słowacji jest specyficzny, ale większość krajów UE prawdopodobnie zdecyduje się na negocjacje zamiast odrzucenia dyrektywy, starając się wywalczyć modyfikacje, przedłużenia terminów lub dodatkowe wsparcie finansowe od Komisji Europejskiej.