Reset ustawień
Kontrast
Widok
Czytelność
Czcionka
Znaki
Interlinia
Słowa
Akapity
Deklaracja dostępności
Podsumowanie III Forum Innowacyjności, 29.01.2021 r. „Climate in the face of the 21st century challenges”
Celem spotkania była dyskusja nad planowanym w ramach pakietu „Fit for 55%” rozwojem systemu EU ETS i obszaru non-ETS w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. W dyskusji panelowej uczestniczyło szerokie grono ekspertów, w tym przedstawiciele polskiego rządu, przemysłu, środowiska akademickiego i ekspertów rynkowych. Wśród uczestników spotkania byli, m.in. Pan Adam Guibourgé-Czetwertyński, Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Pan Jos Delbeke, były Dyrektor Generalny DG ds. Działań na rzecz Klimatu Komisji Europejskiej. Spotkanie otworzył Pan Prof. Aleksander Nawrat z Ministerstwa Środowiska i Klimatu, a moderatorami dyskusji byli: Pani Marta Rosłaniec oraz Pan Robert Jeszke (CAKE/KOBiZE). Spotkanie było prowadzone w jęz. angielskim.
W I części spotkania Pani Izabela Zborowska i Pan Maciej Pyrka (CAKE/KOBiZE) omówili kluczowe elementy rewizji systemu EU ETS i non-ETS (decyzja ESR) dla pakietu „Fit for 55%” oraz rozwiązania i mechanizmy, które mogą zostać wdrożone. Najważniejsze wyzwania planowane w II kwartale 2021 r. to również: rewizja LULUCF (LULUCF Regulation), rewizja mechanizmu MSR (ang. Market Stability Reserve), wprowadzenie mechanizm granicznego (CBAM), czy nowelizacja dyrektyw efektywności energetycznej i OZE. W non-ETS kluczowe będzie określenie wysiłków redukcyjnych państw czł. w okresie 2021-2030 oraz kwestia rozszerzenia EU ETS o sektory dotychczas objęte non-ETS, tj. transport, czy budownictwo. Obecnie prowadzone są analizy, np. czy należy objąć te sektory nowym systemem handlu, czy może tylko podatkiem krajowym). Z kolei w systemie EU ETS podwyższenie celu redukcyjnego UE do -55% w 2030 r. przełoży się na różne rozłożenie wysiłku redukcyjnego w EU ETS i non-ETS (np. odpowiednio 65% i 41% redukcji). Włączenie do EU ETS całego lotnictwa, sektora komunalno-bytowego oraz transportu zmieni te proporcje jeszcze bardziej, 60% vs. 31%. Przy okazji rewizji rezerwy MSR mogą zmienić się parametry – górny próg (zmniejszenie) oraz % współczynnik transferu uprawnień do MSR, a anulowanie uprawnień w rezerwie od 2023 r., może zostać ograniczone. Jeśli chodzi o mechanizm graniczny (tzw. CBAM), to może on zostać wprowadzony w jednej z kilku postaci, np. podatku importowego, konsumpcyjnego, węglowego (np. rodzaj akcyzy lub podobny do VAT) lub na zasadzie włączenia importerów do systemu podobnego do EU ETS. Prezentacja dostępna jest poniżej.
Fit-for-55 (1,3 MiB, 899 hits)
W II części spotkania miała miejsce dyskusja Panelowa: ”Revision of the EU climate legislation in the 2030 perspective”.
Pan Jos Delbeke (EUI), w kontekście celu redukcji emisji o 55% do 2030 r., mówił o środkach finansowych na kolejne lata, Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (JTF), nowej rewolucji w zakresie innowacji (np. dyskusja dotycząca roli wodoru) oraz o konieczności zachowania równowagi pomiędzy sektorami non-ETS i EU ETS i uwzględnienia LULUCF w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej (np. z zastosowaniem projektowych mechanizmów offsetowych związanych z pochłanianiem, co wymagałoby wiarygodnego systemu monitoringu weryfikacji (MRV)). W swoim wystąpieniu docenił rolę opracowanego przez CAKE/KOBiZE raportu na temat mechanizmu granicznego (ang. Carbon Border Adjustment Mechanism), szczególnie ze względu na obecnie toczącą się dyskusję (analiza CAKE jest dostępna tutaj: https://climatecake.ios.edu.pl/aktualnosci/nowa-analiza-cake-dotyczaca-oceny-skutkow-wprowadzenia-podatku-granicznego-emisji-ghg-ue-2030-r/).
Pani Ewa Krukowska (Bloomberg) przedstawiła opinię w zakresie sytuacji na forum europejskim – w czerwcu KE ma ujawnić pakiet legislacji nazywany „Fit for 55% package”, który mają objąć propozycje dot. rewizji: systemu EU ETS, rozporządzenia ESR, uwzględnienia zakresu ESR w EU ETS, opodatkowania energii, LULUCF-u, efektywności energetycznej oraz OZE. Przedstawiła również prognozy BloombergNEF (BNEF) dotyczące cen uprawnień EUA na 2030 r. – od 50 EUR w scenariuszu łagodnym do ponad 80 EUR w scenariuszu restrykcyjnym.
Pan Andrei Marcu (ERCST) mówił o wsparciu dla transformacji gospodarki unijnej poprzez wprowadzenie zachęt dla inwestorów, konieczności dekarbonizacji przemysłu w kontekście podwyższonych celów redukcyjnych, podatku CBAM w kontekście rezygnacji z bezpłatnej alokacji uprawnień na rzecz pełnego aukcjoningu, rozszerzeniu liczby sektorów w EU ETS oraz rewizji MSR (o dynamicznych progach oraz jego sprzeciwie wobec anulowania uprawnień z rezerwy od 2023 r.). Podkreślił, że Strategia Europejskiego Zielonego Ładu zawiera kilka elementów, których wprowadzenie powinno być ze sobą skorelowane i następować kompleksowo.
Pan Adam Guibourge-Czetwertyński, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, podkreślił, że w Ministerstwie przygotowano projekt transformacji polityki energetycznej, która jest wielkim wyzwaniem dla naszego kraju („Polityka Energetyczna Polski do 2040 r.” została przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 02.02.2021 r.). Zaznaczył, że na poziomie UE, Polska również chce uczestniczyć w osiągnieciu celów redukcji emisji przyjętych przez UE, jednak transformacja energetyczna wymaga wielu zmian szczególnie w Polsce. Pan Minister przywołał, że Polska w ostatnim roku przedstawiła propozycję zmiany EU ETS. Istnieje wiele możliwości zwiększenia celów redukcyjnych innych niż zwiększanie zakresu EU ETS, tak aby nie budować nowych obciążeń socjalnych. W zakresie propozycji dotyczącej CBAM podkreślił, że ten element samodzielnie nie doprowadzi do realizacji celów i jest elementem, który musi być rozważany w połączeniu z innymi politykami.
Pan Tomasz Dąbrowski (PKEE) wskazał, że konsekwencją włączenia nowych sektorów do EU ETS może być zwiększone zapotrzebowanie na energię. Zaznaczył, że konieczne jest stworzenie i przekształcenie systemu energetycznego, tak aby koszt przeniesiony na konsumentów i przemysł nie spowodował zbyt dużych obciążeń. W Polsce planowane są trzy ścieżki reformacyjne: restrukturyzacja sektora górnictwa, zamkniecie elektrowni węglowych oraz inwestycje w nowe źródła, tak aby zabezpieczyć bezpieczeństwo dostaw. Polska zdecydowała się na inwestycje w energetykę wiatrową na morzu (offshore), ale również energetykę jądrową, która raczej będzie jednak dostępna w perspektywie 2040 r. Podkreślił również konieczność magazynowania energii i inwestycji w gaz (zarówno w budowanie sieci oraz rurociągi).
Pan Tobiasz Adamczewski (Forum Energii), podkreślił rolę mechanizmów solidarnościowych w EU ETS, na których powinny opierać się nowe sektory, które powinny znajdować się w odrębnym systemie EU ETS. Problemem może być akceptacja społeczna dla wyższych kosztów w nowych sektorach, które dla gospodarstw domowych mogą oznaczać nawet ich podwojenie (poprzez dodatkowe wliczenie koszt zakupu uprawnień).
Pan Adam Berman (IETA), przyznał, że rezerwa MSR działa prawidłowo i przypomniał, że MSR jest mechanizmem, który powinien stabilizować rynek w kontekście popytu i podaży uprawnień. Przy zmianie mechanizmu MSR pod uwagę powinno się wziąć podwyższenie celu redukcyjnego UE do 55%, jak również inne, też krajowe polityki redukcji emisji, które mają wpływ na jej działanie. Progi w MSR powinny zostać obniżone, a % współczynnik podwyższony z uwagi na dekarbonizację gospodarki w UE, jednak decydujący będzie poziom LRF. Z uwagi na możliwy problem z płynnością uprawnień w 2030 r. oraz wdrożenie Europejskiego Zielonego Ładu, być może w rezerwie powinna znaleźć się niewielka liczba uprawnień przeznaczona dla przemysłu.
Pani Bernadett Papp (Vertis Finance), podkreśliła, że system EU ETS staje się ogromnym wyzwaniem dla uczestników. Dla sektora przemysłu, obecnie rysuje się niepewna przyszłość, w szczególności ze względu na kwestię braku wiedzy odnośnie przyszłej ceny uprawnień i liczby bezpłatnych uprawnień (mniejszy przydział uprawnień, kwestia CBAM). Instalacje w EU ETS muszą mieć jasny i klarowny sygnał cenowy, aby móc podjąć się długoterminowych inwestycji, a przyszłość związana z przydziałem bezpłatnych uprawnień jest obecnie najważniejszą sprawą dla przemysłu.
Pan Robert Jeszke (CAKE/KOBiZE) kontynuując dyskusję w zakresie najbardziej prawdopodobnych scenariuszy włączenia sektorów spoza ETS, takich jak transport i budynki do EU ETS wskazał na potencjalne problemy takiego rozwiązania, skoro oba sektory mają różną specyfikę. Podkreślił, że punkt startowy dla państw z Europy środkowo-wschodniej jest kompletnie inny, przede wszystkim ze względu na sektor energetyczny. Dla Polski bardzo ważny jest także sektor transportu, jak również aspekt społeczny, tak „aby nie pozostawić nikogo w tyle”. W kontekście reformy MSR bardzo ważne będzie uwzględnienie wszystkich innych polityk, np. efektywności energetycznej, brak płynności na rynku w przyszłości, czy włączenie nowych sektorów. W odniesieniu do podatku CBAM, bardzo trudne będzie przekonanie państw trzecich do stosowania tak restrykcyjnej polityki klimatycznej jaką stosuje UE (pośrednio poprzez włączenie ich do CBAM). Być może jest to też odpowiedni moment aby dokonane zostały zmiany samego WTO, która powinna brać pod uwagę aspekty klimatyczne.
Konferencja cieszyła się dużym powodzeniem – zgromadziła ok. 400 obserwujących uczestników na różnych kanałach on-line. Było to możliwe dzięki międzynarodowemu charakterowi spotkania i ogromnej wiedzy i doświadczeniu prelegentów. Podczas konferencji podniesiono wiele istotnych kwestii związanych z systemem EU ETS i non-ETS, jak również do nowych regulacji prawnych, w kontekście podniesienia celu redukcji emisji do 2030 r. oraz neutralności klimatycznej, co pozwoliło na poszerzenie wiedzy i świadomości zarówno o polskiej sytuacji w zakresie dostosowania się do celów klimatycznych, jak i określenia przyszłych wyzwań w kontekście zaproponowanej legislacji w ramach Europejskiego Prawa Klimatycznego, które jest ważnym elementem wdrożenia strategii Europejskiego Zielonego Ładu.
Transmisja z wydarzenia jest dostępna pod adresem: facebook.com oraz PAP
