IOŚ – PIB Instytut Ochrony Środowiska
Państwowy Instytut Badawczy powołany został Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska w dniu 1 kwietnia 1986 roku. W zasadzie było to reaktywowanie działalności Instytutu, który utworzono w 1973 roku, a w następnym roku wraz z trzema innymi instytutami: Gospodarki Komunalnej, Urbanistyki i Architektury oraz Gospodarki Mieszkaniowej, włączono do nowotworzonego Instytutu Kształtowania Środowiska. Jednocześnie wraz z reaktywowaniem Instytutu Ochrony Środowiska Instytut Kształtowania Środowiska zakończył swoją działalność. Przedmiot i zakres działania Instytutu określa jego statut, który został zatwierdzony przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w dniu 26 stycznia 1995 r. W roku 2010 otrzymał status Państwowego Instytutu Badawczego. Podstawową działalnością Instytutu jest opracowywanie naukowych i technicznych podstaw ochrony środowiska oraz polityki państwa w tym zakresie. Instytut Ochrony Środowiska jest instytutem resortowym, nadzorowanym przez Ministerstwo Klimatu. Opracowywanie podstaw polityki ekologicznej państwa w skali krajowej i międzynarodowej wyróżnia IOŚ-PIB spośród innych jednostek badawczo-rozwojowych zajmujących się zagadnieniami ochrony środowiska. Ważnym przedmiotem działania IOŚ-PIB są kompleksowe badania środowiska, integrujące badania prowadzone w większości pól badawczych.
Instytut działa w następujących obszarach:
- Opracowywanie podstaw strategii i polityki ekologicznej Polski i uczestniczenie w opracowaniach międzynarodowych,
- Kompleksowe badania środowiska, zwłaszcza procesów i skutków jego degradacji ze szczególnym uwzględnieniem obszarów przemysłowej degradacji,
- Ochrona atmosfery przed zanieczyszczeniem,
- Ochrona klimatu,
- Ochrona przed hałasem i wibracjami,
- Ochrona krajobrazu i żywych zasobów przyrody,
- Ochrona i odnowa biologicznie czynnej powierzchni ziemi,
- Ochrona i odnowa zasobów wodnych,
- Gospodarowanie odpadami.
W zakres działań Instytutu wchodzi ponadto
- współpraca międzynarodowa i krajowa w zakresie ochrony środowiska,
- edukacja ekologiczna,
- udzielanie aprobat technicznych na urządzenia do oczyszczania ścieków i przeróbki osadów,
- wydawanie opinii o przewidzianych do rejestracji w Polsce środków ochrony roślin w zakresie bezpieczeństwa dla środowiska,
- wdrażanie i upowszechnianie wyników prac Instytutu poprzez wydawnictwa własne, organizowanie zjazdów, konferencji i sympozjów krajowych,
- działalność biblioteczna i informacyjna.
KOBiZE
Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE, Krajowy ośrodek) wykonuje zadania określone przede wszystkim dwoma ustawami:
ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji[1] ,
ustawą z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych[2] .
Na mocy ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji, realizacja zadań Krajowego ośrodka odbywa się w strukturze organizacyjnej Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie (IOŚ-PIB). Krajowy ośrodek został powołany do wypełniania zobowiązań, wynikających m.in. z dyrektyw unijnych i z uczestnictwa w systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Zgodnie z zapisami ustawowymi nadzór nad Krajowym ośrodkiem jest sprawowany przez Ministra Środowiska.
Jednym z podstawowych zadań KOBiZE jest administrowanie unijnym system handlu uprawnieniami do emisji (European Union Emissions Trading System – EU ETS) w Polsce, w tym prowadzenie polskiej części unijnego rejestru uprawnień do emisji.KOBiZE prowadzi Krajową bazę, w której zbierane są dane o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji. Baza ta jest stale udoskonalanym narzędziem oferującym unikalne informacje o źródłach emisji wraz z lokalizacją źródeł i parametrami działania poszczególnych instalacji. Umożliwia ona tym samym uzyskanie dokładnych informacji opartych na rzeczywistych danych przekazywanych przez podmioty w ramach corocznej sprawozdawczości.
Z uwagi na zobowiązania międzynarodowe i krajowe w zakresie sprawozdawczości, ważnym aspektem pracy KOBiZE jest wykonywanie corocznych, krajowych inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych i innych substancji. W KOBiZE opracowywane są także analizy i raporty, a takżezestawienia danych o emisjach na użytek administracji rządowej, samorządowej oraz zainteresowanych podmiotów.
Krajowy ośrodek działa także jako wsparcie merytoryczne Ministerstwa Środowiska oraz innych zainteresowanych resortów w zakresie funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji, zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz niektórych aspektów Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), jak też innych, ratyfikowanych przez Polskę, konwencji związanych z jakością powietrza. Ważnym elementem codziennej pracy zespołu KOBiZE są bieżące kontakty z jednostkami samorządu terytorialnego i gospodarczego oraz podmiotami gospodarczymi, a także udzielanie informacji i wyjaśnień w zakresie objętym działalnością KOBiZE.
KOBiZE wykonuje także zadania dotyczące m.in. przygotowywania projekcji emisji gazów cieplarnianych, określania metodyk szacowania wielkości emisji i wskaźników emisji oraz analiz dotyczących rozdziału uprawnień do emisji wśród uczestników EU ETS. Ponadto KOBiZE systematycznie organizuje szkolenia w zakresie funkcjonowania EU ETS czy Krajowej bazy danych o emisjach gazów cieplarnianych, dla instytucji i zainteresowanych podmiotów gospodarczych.
Zespół Strategii, Analiz i Aukcji (ZSAiA)
formalnie powstał w 2009 r. w ramach struktury KASHUE (obecnie KOBiZE), jednak jego działalność sięga roku 2008, kiedy to zaistniała pilna potrzeba strategicznego wsparcia administracji rządowej, w szczególności Ministra Środowiska w trakcie negocjacji pakietu energetyczno-klimatycznego, a także procesu negocjacyjnego nowego międzynarodowego porozumienia klimatycznego w 2009, 2010 i 2011 r. Kontynuując działania w tym zakresie pracownicy Zespołu Strategii, Analiz i Aukcji zapewniają eksperckie wsparcie polskiej delegacji w ramach wyjazdów na posiedzenia Komitetu ds. Zmian Klimatu, zadaniowych grup roboczych, nieformalnych spotkań eksperckich w ramach prac Komisji Europejskiej, Rady UE oraz na innych forach.
W szczególności zaangażowanie to dotyczy prac wdrożeniowych pakietu energetyczno-klimatycznego, m.in. w zakresie: systemu aukcyjnego w III fazie handlu EU ETS, określeniem benchmarków, według których będą rozdzielane darmowe uprawnienia, działań mających na celu zapobieganiewystępowania zjawiska tzw. „ucieczki emisji” w EU ETS, derogacji dla elektroenergetyki, mechanizmów offsetowych i ich wpływu na rynek uprawnień. Odpowiada również za wykonywanie zadań KOBiZE związanych z systemem aukcyjnym w obecnej fazie systemu EU ETS. Zespół Strategii, Analiz i Aukcji w KOBiZE pełni rolę centrum analitycznego oraz wspierającą prace pozostałych zespołów przygotowując m.in. kompleksowych zestawienia zadaniowe wynikające ze zobowiązań międzynarodowych i krajowych (tzw. „mapy drogowe”). Zespół odpowiada za przygotowywanie analiz prognostyczno-doradczych, przeglądów dotyczących funkcjonowania systemów w obszarze ochrony powietrza, m.in. na tle wskaźników makroekonomicznych, wspomagających np. przygotowania dla krajowych i sektorowych planów redukcji emisji. W Zespole powstają koncepcje i rozwiązania w zakresie wdrażania zobowiązań międzynarodowych w obszarze ochrony powietrza, w szczególności wynikających z unijnego Pakietu energetyczno-klimatycznego (dyrektywa EU ETS i decyzja non-ETS) oraz innych zobowiązań krajowych. Od 2012 r. pracownicy ZSAiA brali aktywny udział w pracach Centrum Analiz Klimatycznych (CAK), które powstało na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego w ramach administracji rządowej. W ramach prac CAK powstał globalny model równowagi ogólnej PLACE.
Zespół prowadzi bieżącą współpracę z ekspertami w różnych organach administracji rządowej, a także z innymi jednostkami zewnętrznymi w kraju i za granicą, w tym z Komisją Europejską.
Komitet Sterujący i Grupa techniczna:
W ramach projektu powołany został Komitet Sterujący i Grupa Techniczna, w skład których wchodzą przedstawiciele grupy docelowej, tj. współpracujący z zespołem realizującym projekt.
Do Komitetu Sterującego i Grupy Technicznej należą przedstawiciele następujących ministerstw:
- Ministerstwa Klimatu,
- Ministerstwa Aktywów Państwowych,
- Ministerstwa Infrastruktury,
- Ministerstwa Spraw Zagranicznych,
- Ministerstwa Rozwoju,
- Ministerstwa Finansów,
- Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
- Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Komitet Sterujący oraz Grupa Techniczna są odpowiedzialne za wyznaczanie kierunków i podejmowanie decyzji w zakresie tematów prac oraz rozwiązywanie merytorycznych kwestii spornych. Ponadto celem współpracy wykonawców projektu LIFE Climate CAKE PL z przedstawicielami grupy docelowej jest maksymalne dopasowanie rezultatów projektu do oczekiwań odbiorców.
Komitet Sterujący i Grupa Robocza mają charakter dobrowolnego udziału przedstawicieli ministerstw zainteresowanych wynikami projektu. Skład Komitetu został ustalony na podstawie zgłoszeń z resortów w odpowiedzi na pismo Ministerstwa Środowiska przekazane w imieniu IOŚ-PIB. Jeśli Państwa resort jest zainteresowany podjęciem współpracy w ramach projektu, bardzo prosimy o kontakt mailowy: cake@kobize.pl
CAKE – Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE)
Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) to specjalistyczny ośrodek analityczny działający w ramach Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE). Eksperci CAKE posiadają wieloletnie doświadczenie w zakresie analiz dotyczących polityki klimatycznej i energetycznej i prowadzą stały monitoring polityki klimatycznej UE i Polski.