Webinarium LIFE Climate CAKE PL: The Reform of the MSR and its impact on the EU ETS & EUA prices

Webinarium LIFE Climate CAKE PL: The Reform of the MSR and its impact on the EU ETS & EUA prices

Webinarium LIFE Climate CAKE PL: The Reform of the MSR and its impact on the EU ETS & EUA prices

W dniu 10 marca 2022 r. odbyła się współorganizowana przez zespół CAKE/KOBiZE oraz Stałe Przedstawicielstwo Polski przy UE  konferencja on-line pt. “Reform of the MSR and its impact on the EU ETS & EUA prices”.

W wydarzeniu uczestniczyli Pan Arkadiusz Pluciński Zastępca Stałego Przedstawiciela RP przy UE oraz Pan Adam Guibourgé-Czetwertyński Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Moderatorem wydarzenia była Pani Federica Di Sario z portalu Carbon Pulse.

Podczas konferencji Pan Robert Jeszke, szef Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych w KOBiZE, podkreślił, że UE stoi obecnie w bezprecedensowej sytuacji geopolitycznej związanej z atakiem Rosji na Ukrainę. Konsekwencją będzie szybko rosnąca niezależność Europy od gazu ziemnego, którego 40% importu do UE pochodzi z Rosji, natomiast wszystkie nośniki energii stanowiły 62% unijnego importu z Rosji. To rodzi pytania o kształt  Europejskiego Zielonego Ładu i pakietu Fit for 55 oraz całej transformacji energetycznej UE. Wzrost cen uprawnień EUA powinien być wspierany przez wciąż silne fundamenty rynku CO2, wynikające z przyjętych bardzo ambitnych celów klimatycznych i znaczącego ograniczenia podaży uprawnień w przyszłości. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na szereg elementów technicznych systemu EU ETS, które zostaną zmienione w ramach pakietu „Fit for 55”. Jednym z najważniejszych elementów jest rezerwa MSR, która została stworzona aby “wchłaniać”  wszelkie nadwyżki uprawnień na rynku spowodowane redukcją emisji. Obecnie, przy wyższym poziomie tzw. „intake rate” 24%, efekt byłby silniejszy i miałby duży wpływ na dostępność uprawnień na rynku i wywierałby większą presję na ceny EUA. Wycofanie się z rosyjskiego gazu ziemnego jest prawdziwym wyzwaniem dla Europy, dlatego refleksję nad kształtem reformy EU ETS należy rozpatrywać całościowo, biorąc pod uwagę bezpieczeństwo energetyczne i gospodarcze Europy.

Pan Maciej Pyrka ekspert ds. modelowania w CAKE/KOBiZE wygłosił prezentację wprowadzającą pt. „Reforma Rezerwy Stabilności Rynkowej (MSR) w pakiecie „Fit for 55”, w której przedstawił kilka opcji zaprojektowania mechanizmu MSR zapewnianiających realizację celu redukcyjnego UE na 2030 r., co jest niezwykle istotne w kontekście rewizji tego mechanizmu.

W swoim wystąpieniu wskazał kilka głównych wyników analizy CAKE dotyczących MSR:

• Przedłużenie obecnego 24% poziomu „intake rate” do 2030 r. skutkowałoby znacznie szybszym zmniejszeniem podaży uprawnień w systemie poprzez zwiększenie transferów EUA do MSR i przyspieszenie redukcji emisji do 2025 r.;
• We wszystkich scenariuszach dotyczących wprowadzenia mechanizmu MSR, UE wypełni swój cel redukcyjny na 2030 r. (61% redukcji w 2030 r. w porównaniu z 2005 r.);
• Wdrożenie pakietu „Fit for 55” zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej spowodowałoby wzrost ceny EUA do ok.130 EUR w 2030 r. (w scenariuszu średnich cen);
• Wzrost ceny EUA w 2030 r. będzie miało poważne skutki, które zostaną odzwierciedlone we wzroście kosztów wytwarzania energii z paliw kopalnych oraz wzroście cen produkcji w sektorach energetycznym i sektorach energochłonnych w UE. 

Prezentacja (w języku angielskim):

  Prezentacja_LIFE_Climate_CAKE-_MSR_10_03_2022_ENG.pdf (1,2 MiB, 338 hits)

Analiza CAKE na temat MSR ( dostępna w języku angielskim):

  Reform of the market stability reserve (MSR) in the “Fit for 55” package (2,3 MiB, 834 hits)

Podczas panelu dyskusyjnego, który koncentrował się m.in. na tym, jak można i należy zaprojektować mechanizm MSR:

Pan Adam Guibourgé-Czetwertyński (Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska) odniósł się do ostatnich wydarzeń na rynku uprawnień do emisji. Przypomniał, że tak wysokiej zmienności cenowej nie było na rynku od dawna. Rynek zatem nie do końca działa jak powinien, a rezerwa MSR go nie stabilizuje. Jak pokazuje analiza CAKE istnieje wiele innych opcji odpowiedniego zaprojektowania tego mechanizmu, tak aby spełnić cele redukcyjne w 2030 r. W bardzo trudnej sytuacji obecnie znajduje się branża przemysłu, której bardzo trudno jest podejmować decyzję na temat inwestycji (co zajmuje lata) przy takiej zmienności cen na rynku uprawnień EUA. Sygnał cenowy jest niewystarczający, żeby mieć pewność, że inwestycje są realizowane. Należy zauważyć, że krańcowy koszt redukcji może nie odzwierciedlać ceny rynkowej, która niewykluczone, że jest sztucznie zawyżona przez spekulantów. Oczywiście należy docenić ich bardzo dużą rolę na rynku, ponieważ podmioty te zapewniają płynność rynkowi. Dlatego też w kwestii wyeliminowania negatywnych konsekwencji spekulacji i szukania rozwiązań należy znaleźć odpowiedni balans. Pan Guibourgé-Czetwertyński wskazał również, że istnieje potrzeba reformy mechanizmu w ramach art. 29a dyrektywy EU ETS, który ma służyć, jako narzędzie ochrony rynku. Przede wszystkim należy doprecyzować brzmienie tego artykułu, aby nie pozostawiało pola do nadinterpretacji. Ponadto art. 29a powinien być automatyczny i bardziej responsywny na zmieniającą się sytuację rynkową (szybciej reagować). Inspiracją powinien być brytyjski odpowiednik tego mechanizmu (Cost Containment Mechanism) oraz mechanizm zaproponowany dla ETS2 w ramach art. 30h (sektora budownictwa i transportu).

Pani Bernadett Papp (Vertis Environmental Finance) stwierdziła, że MSR jest dobrym narzędziem, które pomaga w realizacji celów redukcyjnych. Pokazują to wyniki CAKE w scenariuszu bez działania rezerwy (“without MSR”), w którym nie udaje się spełnić celów redukcyjnych. Dowodem na to, że rezerwa MSR działa pokazują liczby – nadwyżka uprawnień na rynku spada. Można też zaobserwować sytuację, że wraz z rosnącymi cenami od momentu wprowadzenia MSR, instalacje zaczęły zastanawiać się nad nowymi technologiami. Pani Papp odniosła się również do obecnej sytuacji na rynku – stwierdziła, że panuje duża niepewność. Sentyment na rynku jest bardzo negatywny (“bearish”). Wygląda na to, że uczestnicy rynku w panice zamykali swoje pozycje i transferowali środki do “bezpiecznych przystani” (“save haven”) w postaci złota czy dolara. Kluczową kwestią dla cen uprawnień będzie czas trwania wojny i i jej konsekwencje gospodarcze dla UE. Jeśli wojna będzie długotrwała, ceny uprawnień mogą pogłębić spadki. Obecna sytuacja przypomina co nieco tę z marca 2020 r., gdzie z uwagi na lockdown gospodarek, ceny uprawnień również głęboko spadały. Potem jednak nastąpiło bardzo szybkie odbicie, i teraz może być być podobnie. Pani Papp stwierdziła, że nie jest zwolenniczką sztucznego ustalania cen w ramach „korytarza cenowego”. Cena uprawnień powinna być ustalana rynkowo i odzwierciedlać podaż i popyt. Samo ustalanie cen w korytarzu cenowym może być bardzo trudne, ponieważ istnieją różne koszty krańcowe dla różnych sektorów i krajów. Przy projektowaniu narzędzi rynkowych takich jak rezerwa MSR, należy brać pod uwagę ceny uprawnień, które powinny być akceptowalne dla uczestników. To powinien być priorytet.  

Pan Jos Delbeke reprezentujący European University Institute/ European University Institute, EIB Chair on Climate Change Policy and International Carbon Markets) pogratulował zespołowi CAKE analizy dotyczącej rezerwy MSR. Stwierdził, że dopóki MSR nie działało, to ceny nie rosły w sposób efektywny (tzn. motywując do redukowania emisji). Wydaje się, ze obecne ceny uprawnień na poziomie ok. 60-70 EUR korespondują z czynnikami fundamentalnymi tego rynku. W obecnej sytuacji należy przyjrzeć się jak odpowiednio zmienić “energy mix” dla UE. Jesteśmy dziś w nowej rzeczywistości. Pan Delbeke podkreślił, że mechanizm MSR powinien być jak najprostszy. Poziom 24% „intake rate” wymusza większy poziom redukcji emisji obecnie, i tak naprawdę jest to decyzja polityczna czy te redukcje mają nastąpić szybciej czy później. Jos Delbeke zwrócił także uwagę na konieczność stosowania odpowiedniego nazewnictwa w kontekście niektórych elementów MSR – nie należy mylić słowa “invalidation” (unieważnienie) ze słowem “cancelled” (anulowanie).  Uprawnienia w ramach “invalidation mechanism” automatycznie nie znikają, ponieważ są odłożone na specjalnym koncie w rejestrze EU ETS (znajdują się w “uśpieniu”). Z korytarzem cenowym trzeba uważać, bo należy pamiętać, że preferencje polityków do ustalania ceny minimalnej i maksymalnej w tym mechanizmie mogą być zupełnie różne. Spekulacja jest nieodłącznym elementem każdego rynku. W tym kontekście należy opierać się na opinii ESMA, która w tej chwili twierdzi, że rynek działa zgodnie z fundamentami.