admin, Autor w serwisie CAKE Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych

Stanowisko KOBiZE do przeglądu dyrektywy EU ETS

KOBiZE przekazał uwagi do przeglądu dyrektywy EU ETS – zostało już tylko kilka dni na udział w konsultacjach!

Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) przekazał stanowisko w ramach konsultacji dotyczących reformy systemu EU ETS dla instalacji stacjonarnych, sektora morskiego oraz lotniczego, a także rezerwy MSR. W przygotowanym dokumencie znajdują się odwołania do wyników analiz CAKE prowadzonych w ramach projektów LIFE VIIEW 2050 oraz LIFE ENSPIRE, które mają istotny wpływ na kształtowanie krajowej i unijnej polityki klimatyczno-energetycznej.

Link do stanowiska KOBiZE – kliknij tutaj

Stanowisko KOBiZE do przeglądu dyrektywy EU ETS (1,3 MiB, 5 hits)

Przypominamy, że konsultacje publiczne trwają tylko do dnia 8 lipca 2025 r.

W naszym stanowisku wskazujemy m.in., że:

dodatkowe mechanizmy w polityce klimatycznej są niezbędne, aby UE mogła osiągnąć zamierzone cele w sposób akceptowalny kosztowo,
niezbędne jest uwzględnienie usuwania dwutlenku węgla (CDR) oraz offsetów jako uzupełnienie działań redukcyjnych,
należy powołać Europejski Centralny Bank Węglowy (European Central Carbon Bank), który wspierałby stabilność rynku węglowego po 2030 r.

Zachęcamy do udziału w konsultacjach – to ostatnie dni, aby zabrać głos w sprawie przyszłości polityki klimatycznej UE.

Link do konsultacji publicznych – kliknij tutaj

Udział CAKE w warsztatach LIFE COASE, 27.06.2025

27 czerwca 2025 r. CAKE/KOBIZE wzięło udział w warsztatach „LIFE COASE- Workshop on ex-ante assessments of emissions trading” organizowanych przez Florence School of Regulation/ European University Institute.

Jakub Boratyński, nasz ekspert CAKE, był prelegentem podczas Sesji 2: „Modelling economic implications of Article 6 and ETS linking – recent evidence”, gdzie zaprezentował wyniki analizy CAKE przygotowanej w ramach projektu LIFE VIIEW 2050.

Analiza jest dostępna tutaj: VIIEW on EU ETS 2050:
VIIEW on EU ETS 2050: Linking EU ETS with other carbon pricing mechanisms (3,0 MiB, 263 hits)

Podczas warsztatów uczestnicy omówili szereg zagadnień, od wyzwań technicznych w modelowaniu powiązań między systemami handlu emisji dwutlenku węgla po administracyjne i polityczne aspekty wdrażania art. 6 Porozumienia paryskiego, który określa, w jaki sposób kraje mogą współpracować, aby osiągnąć i zwiększyć swoje cele w zakresie redukcji emisji. W trakcie warsztatów poruszono szereg kwestii m.in. zastanawiano się nad tym, dlaczego mechanizmy z art. 6 Porozumienia paryskiego nie są odzwierciedlone w analizach opartych na modelach. Uczestnicy przeanalizowali również propozycje umożliwienia włączenia międzynarodowych kredytów węglowych w celu wypełniania zobowiązań w ramach unijnego mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla (CBAM). CBAM wymaga obecnie zrzeczenia się certyfikatów równoważnych cenie emisji dwutlenku węgla w ramach EU ETS, a rozważenie wykorzystania kredytów jest częścią trwającego przeglądu zakresu i warunków obowiązywania mechanizmu CBAM przez UE. Zauważono, że wprowadzenie CBAM już przyspieszyło wysiłki w Chinach i innych krajach BRICS na rzecz włączenia celów łagodzących do polityki i polityki klimatycznej.

Agnieszka Gałan, z Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE), przedstawiła swoje spostrzeżenia podczas otwartej dyskusji na temat rozszerzenia i integracji rynków uprawnień do emisji dwutlenku węgla w ramach art. 6 Porozumienia paryskiego. Podkreśliła, że rozszerzenie art. 6 Porozumienia paryskiego zależy od wyraźnych sygnałów popytu – zwłaszcza poprzez nadchodzące zgłoszenia NDC, a także gotowość instytucjonalną. W odniesieniu do integracji polityki wskazała na potencjał integracji art. 6 Porozumienia paryskiego z szerszą polityką handlową i przemysłową, taką jak unijny mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla CBAM.

Podczas warsztatów przedstawiono również jedna z przyszłościowych propozycji: European Central Carbon Bank (ECCB) do zarządzania międzynarodowymi kredytami węglowymi w ramach EU ETS, stabilizacji cen i finansowania projektów związanych z czystą energią.

Policy brief KOBIZE na temat ECCB jest dostępny tutaj:
Policy brief: Introducing the ECCB as the new institution to manage the future EU carbon market (799,8 KiB, 51 hits)

ERCST: Future of Emissions Trading in the EU: Carbon Dioxide Removals

W dniu 27 czerwca 2025 r. na konferencji “Future of Emissions Trading in the EU: Carbon Dioxide Removals”, którego gospodarzem był ERCST w Brukseli, Robert Jeszke, szef Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE), został zaproszony do zabrania głosu jako jeden z panelistów.

Robert podkreślił, że raport ERCST wyjaśnia i ujmuje kluczowe elementy będące obecnie przedmiotem dyskusji oraz że jest to właściwy moment, aby zastanowić się nad włączeniem usuwania dwutlenku węgla (CDR) do EUETS – szczególnie w świetle zbliżającego się celu klimatycznego UE na 2040 r. i długoterminowego celu neutralności klimatycznej do 2050 r.

Robert Jeszke: “Jesteśmy w dużej mierze po tej samej stronie co ERCST: pochłanianie dwutlenku węgla jest koniecznością. Aby utrzymać EUETS jako właściwy instrument do realizacji celów redukcyjnych UE, musimy działać już teraz – na długo przed 2040 rokiem. EUA będzie brakować, a pochłanianie musi stać się częścią rozwiązania“.

Podkreślił również następujące kwestie:

Rolę technologii takich jak BECC i DACC. Podkreślił, że chociaż technologie te są obecnie drogie (więcej niż koszty redukcji emisji w EU ETS), wczesne działania mają kluczowe znaczenie.
Znaczenie wysokiej jakości usuwania dwutlenku węgla, które należy zintegrować w ograniczony, wiarygodny i przejrzysty sposób, wspierany przez ramy certyfikacji usuwania dwutlenku węgla (CRCF).
UE musi działać ex ante, a nie ex post. Jeśli rynek nie otrzyma tych sygnałów na wczesnym etapie, nie zainwestuje. Czas jest najważniejszy.
Wdrożenie kontraktów węglowych dla różnic (CCfD) w celu rozwiązania problemu wysokich kosztów początkowych.
Potrzeba mechanizmu instytucjonalnego, takiego jak Europejski Bank Centralny ds:
- zakupić z wyprzedzeniem certyfikowane pochłanianie w celu stworzenia rezerwy strategicznej;
- pomóc ustabilizować płynność rynku i uniknąć szoków cenowych CO2;
- umożliwić wczesne inwestycje i wsparcie dla sektorów przemysłu.
- ewentualne wykorzystanie mechanizmów art. 6 do pozyskiwania pochłaniania w skali globalnej;
- Wdrożenie kontraktów węglowych dla różnic (CCfD) w celu rozwiązania problemu wysokich kosztów początkowych.

Policy Brief: Europejski Centralny Bank Węglowy (ECCB) jako odpowiedź na wyzwania przyszłości EU ETS

Zespół ekspertów KOBiZE/CAKE przeanalizował w formie policy brief koncepcję ustanowienia Europejskiego Centralnego Banku Węglowego, niezależnej instytucji, która miałaby na celu zarządzanie podażą uprawnień do emisji (EUAs), jednostkami pochłaniania dwutlenku węgla (CDRs) oraz wysokiej jakości offsetami międzynarodowymi w ramach EU ETS. Tytuł publikacji to: „European Central Carbon Bank (ECCB): Introducing the ECCB as the new institution to manage the future EU carbon market”.

Policy brief: Introducing the ECCB as the new institution to manage the future EU carbon market (799,8 KiB, 51 hits)

System EU ETS wkracza w nową fazę – malejącej dostępności uprawnień, rosnącej złożoności systemu i wyzwań politycznych. Kluczowa rola ETS2, integracja mechanizmów pochłaniania emisji (CDR), CBAM i offsetów międzynarodowych wymaga nie tylko reform regulacyjnych, ale też nowej architektury instytucjonalnej.

W odpowiedzi na te wyzwania, zespół CAKE/KOBiZE proponuje powołanie Europejskiego Centralnego Banku Węglowego (European Central Carbon Bank) – niezależnej instytucji wzorowanej na banku centralnym, odpowiedzialnej za zarządzanie podażą uprawnień do emisji i zapewnienie stabilności rynku w długim horyzoncie.

Główne założenia koncepcji ECCB

Zarządzanie podażą i płynnością – ECCB koordynowałby zarządzanie uprawnieniami EUAs, wykorzystanie jednostek pochłaniania CO₂ (CDRs) oraz wysokiej jakości offsetów, reagując na zmienność rynkową i utrzymując zaufanie inwestorów.
Zastąpienie istniejących narzędzi – instytucja ta mogłaby z czasem przejąć funkcje obecnych mechanizmów interwencji, takich jak Rezerwa Stabilności Rynkowej (MSR) czy artykuł 29a. Dyrektywy EU ETS.
Współpraca międzynarodowa – ECCB mógłby służyć, jako kanał integracji z innymi rynkami emisji oraz koordynować rozwój rynku offsetów w zgodzie z art. 6 Porozumienia Paryskiego.
Finansowanie klimatyczne – dochody pochodzące z rynku uprawnień do emisji mogłyby być przeznaczane na fundusze modernizacyjne, wspieranie państw rozwijających się czy projekty transformacyjne w UE.
Niezależność i przejrzystość – struktura ECCB zapewniałaby niezależność decyzyjną, przy jednoczesnym nadzorze jak innych instytucji bankowych.

Rekomendacje

Uwzględnienie koncepcji ECCB w przeglądzie EU ETS w 2026 r.
Rozpoczęcie oceny wpływu i badania wykonalności
Konsultacje z państwami członkowskimi, przemysłem i społeczeństwem obywatelskim
Przygotowanie reformy prawnej umożliwiającej start ECCB przed 2030 r.

W przypadku pytań prosimy o kontakt: cake@kobize.pl

WEBINARIUM LIFE ENSPIRE, “Carbon Pricing: Challenges for the EU and EU Neighbourhood”,17.06.2025 r.

W dniu 17 czerwca 2025 r. Centrum Analiz Klimatyczno- Energetycznych (CAKE) w ramach realizowanego projektu LIFE ENSPIRE zorganizowało webinarium pt. “Carbon Pricing: Challenges for the EU and EU Neighbourhood”.

Podczas webinarium udało się zgromadzić ponad 80 uczestników z Polski, UE i krajów sąsiadujących do UE, którzy mieli okazję dogłębnie zapoznać się z obecnymi wyzwaniami i przyszłymi perspektywami polityki klimatycznej, ze szczególnym uwzględnieniem cen emisji dwutlenku węgla, CBAM, MRVA i współpracy transgranicznej. Spotkanie otworzyła Marta Rosłaniec (CAKE/KOBIZE), witając prelegentów i przedstawiając plan warsztatów LIFE ENSPIRE.

Maciej Pyrka (CAKE/KOBiZE), koordynator projektu LIFE ENSPIRE, przedstawił główne cele i zakres projektu, który koncentruje się na cenach emisji dwutlenku węgla. Przedstawił również zespół CAKE i nasze doświadczenia dotyczące modelowania polityki klimatycznej, które zostały osiągnięte w realizowanych przez CAKE poprzednich projektach. Przedstawił również członków Rady Doradczej projektu LIFE ENSPIRE.

Jakub Boratyński (CAKE/KOBiZE) w swojej prezentacji przedstawił analizę zawartości dwutlenku węgla i szacunki kosztów wprowadzenia mechanizmu Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM), z prognozami na lata 2030-2035, w oparciu o analizę CAKE. Przedstawił główne założenia zarówno dla scenariusza referencyjnego, jak i scenariusza rozszerzenia, a koszty i przychody zostały przedstawione zarówno dla Polski i dla UE. Prognozowana cena uprawnień w EU ETS wynosi 123 EUR w 2030 roku i 147 EUR w 2035 roku. Więcej informajci znajduje się w prezentacji.

Tomasz Karpiński (Energy Community) przedstawił prezentację na temat stanu MRVA w krajach sąsiadujących z UE. Przedstawił również stan transpozycji i wdrożenia dyrektywy EU ETS w kilku krajach sąsiadujących.

W drugiej części webinarium dyskusję panelową moderował nasz ekspert Maciej Cygler (CAKE). Główna część dyskusji koncentrowała się na implikacjach i konsekwencjach wprowadzenia CBAM dla krajów sąsiadujących, a także na obecnej sytuacji.

Ivan Mrvaljevic (Elektroprivreda Crne Gore, Czarnogóra) przedstawił najnowsze osiągnięcia w przygotowaniach Czarnogóry do przystąpienia do UE w kontekście EU ETS i CBAM, ze szczególnym uwzględnieniem sektorów energii elektrycznej i energii. Podkrelił w swoim wystąpieniu, że region jest wyjątkowy, a inwestycje w energię z OZE i system przesyłowy są niezbędne. Czarnogóra posiada krajowy system EU ETS, a kraj ten przygotowuje specjalny plan wdrożenia pełnego systemu ETS do 2030 roku. Czarnogóra wyraziła chęć przystąpienia do UE w 2028 lub 2029 r. i jest obecnie zaangażowana w negocjacje z Komisją Europejską.

Marie Missao Raude (Florence School of Regulation, European University Institute) przedstawiła przegląd obecnego stanu na rynku EU ETS w UE. Ponadto opisała podstawowe elementy i cele CBAM. Przedstawiła również kilka zmian w polityce klimatycznej UE, które są obecnie poddawane przeglądowi. Obejmują one propozycję celu 20240 w zakresie redukcji emisji, przegląd MSR oraz włączenie pochłaniania dwutlenku węgla do EU ETS. Jednym z wyzwań, na które zwrócono uwagę, był wpływ zmian ETS 2 i CBAM. Przedstawiła również projekt LIFE COASE, realizowany przez FSR,EUI. Udział w webinarium stanowił doskonałą okazję do networkingu między dwoma projektami LIFE, LIFE ENSPIRE i LIFE COASE.

Pavlo Masiukov (GIZ, UA) przedstawił szczegółowy przegląd sytuacji i wyzwań związanych z dekarbonizacją w Ukrainie. Podkreślił, że Ukraina jest krajem kandydującym do UE i wdrożyła Climate Law, która wyznaczyła cel osiągnięcia przez Ukrainę neutralności klimatycznej do 2050 roku. System ETS w Ukrainie został wprowadzony, ale jego zakres i warunki różnią się od tych w EU ETS, w związku z tym konieczne będzie jego dostosowanie w przyszłości. System MRVA został wprowadzony na Ukrainie w 2021 r., ale został zawieszony w 2022 r. z powodu inwazji Rosji, a następnie został przywrócony w 2025 r. i obecnie 500 instalacji dostarcza raporty MRVA. Obecnie na Ukrainie trwają prace nad przepisami dotyczącymi wdrożenia krajowego systemu handlu uprawnieniami do emisji, a faza pilotażowa ma zostać wdrożona w 2028 roku. Ostateczna decyzja w sprawie szczegółowych zasad wprowadzenia systemu ETS jest nadal rozważana. Wyzwania stojące przed Ukrainą w związku z CBAM wynikają z braku danych publicznych, które są dostępne ze względu na trwającą sytuację wojenną.

Uczestnicy dyskusji przedstawili nowe spojrzenie na to, w jaki sposób UE i jej sąsiedzi mogą lepiej dostosować swoje polityki klimatyczne i skuteczniej zintegrować systemy ustalania cen emisji dwutlenku węgla.

Agenda: LIFE ENSPIRE_workshop_agenda_17062025_v3