CAKE na X Kongresie Polska Chemia

W dniach 13-14 czerwca 2023 r. odbył się X Kongres Polska Chemia w Lubelskim Centrum Konferencyjnym. Kongres, zorganizowała Polska Izba Przemysłu Chemicznego (PIPC), a jego głównym celem było podzielenie się doświadczeniami, dobrymi praktykami oraz omówienie aktualnej problematyki branży, w tym zagadnień związanych z wdrażaniem nowej polityki klimatycznej UE (pakietu Fit for 55). Należy podkreślić że organizatorzy, czyli Polska Izba Przemysłu Chemicznego, zadbali o wysoki poziom merytoryczny i organizacyjny wydarzenia. Ze strony CAKE/KOBiZE w wydarzeniu wzięli udział Maciej Pyrka i Maciej Cygler.

W trakcie kongresu ekspert Maciej Pyrka z CAKE/KOBiZE przedstawił prezentację pt. “Transformacja gospodarcza w drodze do neutralności klimatycznej UE“, gdzie przedstawiono tematy dotyczące m.in. z wdrażania nowej polityki klimatycznej UE, zmian w systemie EU ETS oraz wdrożenia podatku granicznego (CBAM). Ponadto poruszono kwestie funkcjonowania systemu EU ETS po 2030 r. i omówiono również kwestię kształtowanie się cen za emisję CO₂ (krańcowych kosztów emisji). Ważnym tematem prezentacji była również przyszłość przemysłu, transportu i miksu energetycznego Polski w perspektywie do 2050 r.

• Analiza ” VIIEW on EU ETS 2050: Changing the scope of the EU ETS”  (w języku angielskim):

  VIIEW on EU ETS 2050: Changing the scope of the EU ETS (7,5 MiB, 1 599 hits)

• Analiza “VIIEW on EU ETS 2050: Nowe sektory w EU ETS w kontekście neutralności klimatycznej w UE w 2050 – Skutki dla Polski” (w języku polskim):

  „VIIEW on EU ETS 2050: Nowe sektory w EU ETS w kontekście neutralności klimatycznej w UE w 2050 – Skutki dla Polski” (1,4 MiB, 1 300 hits)

Kongres oferował uczestnikom możliwość wzięcia udziału w kilkunastu sesjach tematycznych, które były podzielone na bloki tematyczne. Tematy poruszane na Kongresie obejmowały m.in. regulacje prawne, inwestycje i finansowanie oraz zrównoważony rozwój branży. W ramach sesji tematycznych, kilkudziesięciu prelegentów miało okazję przedstawić swoje pomysły, strategie i innowacje dla przemysłu chemicznego. Jednym z istotniejszych tematów poruszanych na Kongresie było zapewnienie czystej (zero emisyjnej) energii w przyszłości. W ramach tego tematu omówiono m.in. rolę wodoru i małych reaktorów jądrowych w dostarczaniu energii dla przemysłu. Wykorzystanie wodoru, jako nośnika energii może pozwolić na efektywną transformację gospodarki w kierunku zero-emisyjnym i przyczynić się do wzmocnienia pozycji konkurencyjnej europejskiego i krajowego przemysłu. 

Kongres był doskonałą okazją do nawiązywaniu relacji networkingowych i promocji wyników publikowanych przez Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) oraz prowadzonego obecnie projektu LIFE VIIEW 2050.

Nowa analiza LIFE VIIEW 2050 dotycząca rozszerzenia systemu EU ETS o nowe sektory i skutków dla Polski

Mamy przyjemność zaprezentować analizę CAKE/KOBiZE pt. „VIIEW on EU ETS 2050: Nowe sektory w EU ETS w kontekście neutralności w 2050 – Skutki dla Polski” wykonaną w ramach projektu LIFE VIIEW 2050.

Analiza dotyczy rozszerzenia systemu EU ETS o nowe sektory i skutków dla Polski w kontekście osiągnięcia neutralności klimatycznej UE w 2050 r. Jednym z najważniejszych celów analizy jest pokazanie potencjalnych skutków wdrożenia konkretnych rozwiązań dotyczących rozszerzania systemu EUETS dla polskiej gospodarki, które potwierdzają ogrom wyzwań jakie nastąpią w każdym sektorze polskiej gospodarki na drodze do osiągnięcia celu netzero. Publikacja dostępna jest w języku polskim.  

  „VIIEW on EU ETS 2050: Nowe sektory w EU ETS w kontekście neutralności klimatycznej w UE w 2050 – Skutki dla Polski” (1,4 MiB, 1 300 hits)

Najważniejsze wnioski dla Polski:

• Polska stoi przed wyzwaniem transformacji gospodarczej, której koszt będzie ogromny – same nakłady inwestycyjne w nowe moce w energetyce przekroczą 370 mld EUR w perspektywie do 2050 r.
• Środki finansowe przeznaczone na te cele mogą pochodzić z dostępnych funduszy i redystrybucji uprawnień (np. w ramach nowego podziału puli aukcyjnej w EU ETS).  Dostępne fundusze (Fundusz Modernizacyjny (FM), Fundusz Innowacyjny (FI), Społeczny Fundusz Klimatyczny (SCF), czy nowe środki pochodzące z objęcia kolejnych sektorów systemem handlu uprawnieniami powinny być adekwatne do skali wymaganych przedsięwzięć oraz wspierać wrażliwych odbiorców w krajach takich jak Polska.
• Dla Polski transformacja sektora energetycznego to optymalna ścieżka rozwoju na najbliższy okres. Alternatywą są kolejne lata coraz wyższych kosztów związanych z wykorzystaniem węgla, co będzie skutkować jeszcze wyższymi kosztami dla całej gospodarki – sposobem na uniknięcie rosnących opłat za emisję jest transformacja w oparciu o dostępne i rozwijane technologie nisko i zeroemisyjne. Do listy koniecznych inwestycji w Polsce należy zaliczyć: OZE (PV, wiatr na morzu i lądzie, biomasę, biogaz), atom (wielkoskalowy i SMR), stacje ładowania dla samochodów elektrycznych i wodorowych, magazyny energii (zarówno bateryjne jak i magazynowanie w wodorze).
• Wprowadzenie handlu emisjami dla sektora transportu spowoduje przeniesienie kosztów redukcji emisji na użytkowników pojazdów spalinowych. W przypadku samochodów osobowych w Polsce średni koszt eksploatacji może wzrosnąć średnio o 25% między rokiem 2030 a 2050, a dla samochodów ciężarowych może być większy o nawet 80%. Z punktu widzenia Polski korzystnym procesem rozwoju rynku transportowego jest wymiana miejskich autobusów spalinowych na odpowiedniki elektryczne i wodorowe, których Polska jest znaczącym producentem.
• Wprowadzenie systemu uprawnień do emisji w sektorze rolnym może w konsekwencji prowadzić do poważnego spadku produkcji w Polsce, która jest dużym producentem żywności, co będzie wiązało się z obniżeniem dochodów rolników, które już obecnie zależą od wsparcia ze środków publicznych.

Eksperci LIFE VIIEW 2050 na warsztatach we Florencji

W dniach 5-6 czerwca 2023 r. zespół CAKE/KOBiZE/IOŚ-PIB w składzie R. Jeszke, M. Pyrka, J. Witajewski-Baltvilks, I. Tatarewicz wziął udział w warsztatach LIFE COASE pt. Ex-Ante Assessments of Emissions Trading. Spotkanie zorganizowane przez Florence School of Regulation, European University Institute, odbyło się we Florencji. W spotkaniu oprócz zespołu CAKE/LIFE VIIEW 2050 udział wzięli gospodarze: S. Borghesi, A. Ferrari, M. Raude, L. Heinrich (EUI), oraz inni goście: S. Osorio (PIK), C. Ramsay-Collins (DESNZ), Da Zhang (Tsinghua University), P. Pineau, (HEC Montréal).

Spotkanie rozpoczęło się od krótkiego wprowadzenia ze strony przedstawiciela gospodarzy, po którym Robert Jeszke wygłosił prezentację Modelling the European Union Emission Trading System and the Carbon Border Adjustment Mechanism, przedstawiającą kluczowe wyniki uzyskane w ramach projektu LIFE VIIEW 2050.

Następnie S. Osorio przedstawił prezentację LIMES-EU: A tool to understand better the EU ETS challenges, dotyczącą wykorzystania modelu LIMES-EU do oceny funkcjonowania MSR, wielkości nadwyżek oraz podaży uprawnień w systemie EU-ETS. Kluczowe wnioski z prezentacji S. Osorio w kontekście funkcjonowania EU ETS i dekarbonizacji przedstawiono poniżej:

• Po wdrożeniu pakietu Fit for 55 z uwagi na zmiany wartości LRF w EU ETS pula uprawnień wyczerpie się w 2039 r., natomiast w scenariuszu bez reformy dopiero w 2059 r.;
• Z uwagi na działanie rezerwy MSR, uprawnienia są jeszcze wypuszczane na rynek w EU ETS po 2039 r. Jednak następuje długa przerwa w dostępie do uprawnień i MSR zwraca uprawnienia dopiero w 2045,2046,2047 i 2049 r. (po 100 mln EUA);
• MSR absorbuje łącznie ok. 7,9 Gt EUA, z czego unieważnionych zostaje 7,5 Gt EUA;
• Wysoka cena EUA daje silną zachętę do gromadzenia uprawnień EUA na kontach (banking EUA), dlatego nadwyżka (TNAC) pozostaje wysoka przez wiele lat a emisje są znacznie poniżej limitu (CAP), szczególnie w okolicach 2030 roku;
• Większość redukcji następuje w bieżącej dekadzie: emisje do 2030 roku są o 65% niższe niż w 2020 roku. Sektor energii elektrycznej jest praktycznie całkowicie zdekarbonizowany do 2030 roku (oznacza to całkowite wycofanie węgla na terenie całej UE do 2030 r.). Emisje przemysłowe spadną o 36% między 2020 a 2030 rokiem. Ceny EUA: 130 EUR/t do 2030 roku i >300 EUR/t do 2050 roku;
• W celu dekarbonizacji sektora budynków kluczowa jest poprawa efektywności i przejście na ciepłownictwo sieciowe (DH) oraz elektryfikacja z wykorzystaniem pomp ciepła (power to heat).

Trzecia prezentacja BEIS Carbon Price Modelling for the UK Emissions Trading System, wygłoszona przez C. Ramsay-Collinsa, poświęcona była brytyjskiemu systemowi handlu uprawnieniami do emisji oraz oszacowaniom (model POLES) krzywych MACC dla poszczególnych sektorów i okresów w ramach UK ETS.

Następne dwie prezentacje miały charakter zdalny. Pierwsza z nich, wygłoszona przez Da Zhang, poświęcona była chińskiemu systemowi handlu emisjami, natomiast druga, przedstawiona przez P. Pineau, prezentowała wyniki (mocno uproszczonego) modelu równowagi rynku uprawnień do emisji dla przypadków Kalifornii i Quebec.

Po oficjalnym zakończeniu warsztatów odbyło się spotkanie w węższym gronie, z przedstawicielami EUI, poświęcone ewentualnej współpracy między KOBIZE/IOS-PIB a EUI w kolejnych projektach.

Webinarium LIFE VIIEW 2050 (18 maja 2023)

W dniu  18 maja 2023 r. odbyło się webinarium on line projektu LIFE VIIEW 2050 pt.  “VIIEW 2050: Changing the scope of the EU ETS”. Niedawno opublikowany raport Centrum Analiz Klimatycznych i Energetycznych (CAKE), który bada wpływ unijnego pakietu Fit for 55 na gospodarkę UE i Polski do 2050 r., został przedstawiony, jako punkt wyjścia do dalszej dyskusji nad możliwymi opcjami wsparcia realizacji  polityk klimatycznych przez państwa rozwijające się poprzez pełnoprawne i zgodne z Porozumieniem Paryskim krajowych systemach handlu emisjami.

W spotkaniu  uczestniczyli przedstawiciele ministerstw, instytutów naukowych, przedsiębiorstw oraz Paryskiego Komitetu ds. Budowania Potencjału (PCCB).

Marta Rosłaniec, nasz ekspert z CAKE, pełniąca funkcję moderatora rozpoczęła spotkanie od krótkiej części wprowadzającej dotyczącej celów naszej najnowszej analizy LIFE VIIEW 2050 oraz wstępnych pytań rozpoczynających dyskusję odnoszących się do celów polityki klimatyczno-energetycznej.

W głównej części spotkania Jan Witajewski-Baltvilks, nasz ekspert ds. modelowania z CAKE, przedstawił główne założenia, scenariusze i wyniki najnowszej analizy CAKE pt. VIIEW on EU ETS 2050: Changing the scope of the EU ETS . Podczas swojego wystąpienia przedstawił zarówno skutki makroekonomiczne dla różnych scenariuszy, zauważając, że włączenie nowych sektorów do systemu EUETS spowoduje wzrost krańcowych kosztów redukcji emisji ze względu na droższe opcje redukcji dostępne w innych sektorach (obecnie nieobjętych systemem EU ETS). Wskazał również, że kraje Europy Południowej byłyby największymi beneficjentami włączenia sektorów budynków  i transportu (BRT) do EU ETS. W swojej prezentacji przedstawił również główne wnioski dla sektora transportu oraz rolnictw ana drodze do osiągniecia neutralności klimatycznej. Na zakończenie spotkania odbyła się ciekawa dyskusja z uczestnikami na temat przyjętych założeń oraz wyników.

Pełna analiza jest dostępna w języku angielskim:   VIIEW on EU ETS 2050: Changing the scope of the EU ETS (8,5 MiB, 412 hits)

Zapraszamy również do przyłączenia się do Platformy Ekspertów, aby ułatwiać wymianę informacji między ekspertami  poprzez zalogowanie się na naszej stronie internetowej  oraz na kanale LinkedIn. 

CAKE na EUI Climate Week 2023 we Florencji

W dniu 3 maja Robert Jeszke wziął udział w EUI Climate Week 2023 zorganizowanym przez European University Institute i School of Transnational Governance. Szef CAKE uczestniczył w panelu dyskusyjnym poświęconym rozwojowi systemów handlu emisjami oraz polityki klimatycznej w ramach sesji pt. “What Next for EU Climate Policy?”.

Prace legislacyjne wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu są już na ostatnim etapie implementacji. Jest to ważne osiągnięcie, ale nowy kontekst wojny na Ukrainie dramatycznie zmienił warunki geopolityczne, co jest niezwykle istotne zwłaszcza z punktu widzenia UE. W międzyczasie Stany Zjednoczone przyjęły swoje IRA. Dyskusja dotyczyła kluczowych kwestii związanych z polityką klimatyczną UE w perspektywie najbliższej dekady, tj.  jak utrzymać konkurencyjność sektora przemysłu w Europie, czy UE potrzebuje nowej strategii geopolitycznej w zakresie energetyki i przemysłu, czy też jak powinna wyglądać agenda na drodze do 2040 r. przygotowująca UE do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. 

Uczestnikami dyskusji byli:

Robert Jeszke przedstawił główne wnioski z ostatniej analizy CAKE pt. “VIIEW on EU ETS 2050: Changing the scope of the EU Emissions Trading System“ w kontekście przedmiotowej dyskusji.  System EUETS musi być dalej reformowany i rozszerzony na nowe sektory gospodarki, aby system pozostać centralnym filarem polityki klimatycznej UE i służyć jako kluczowe narzędzie do redukcji emisji w najbardziej efektywny sposób. Połączenie obecnego EUETS z ETS2 (BRT ETS) dla sektorów budownictwa i transportu może mieć sowich zwycięzców i przegranych. Dlatego potrzebna jest pełna solidarność wśród państw czł., integralność i zaufanie do systemu. Jeżeli dwa systemy będą wciąż funkcjonowały osobno, to koszty krańcowe w ETS2 będą bardzo wysokie w dłuższej perspektywie. Ta sytuacja generowałaby duże koszty dla obszarów (państw czł.) z dużym deficytem uprawnień w ETS2, które muszą kupować uprawnienia od innych państw czł.  Przy połączeniu dwóch systemów EUETS i ETS2, koszty krańcowe w ETS2 będą znacznie niższe. Głównymi beneficjentami połączenia EUETS i ETS2 w dłuższej perspektywie będą Europa Południowo-Wschodnia, Europa Centralna, Europa Północna i Polska. Osiągnięcie celu net-zero w UE w 2050 r. będzie praktycznie niemożliwe bez szerokiego zastosowania tzw. “removals”, w tym zarówno technologii, takich jak CCS/CCU, jak i ujemnych emisji z BECCS i AFOLU.

Sektor energetyczny odgrywa kluczową rolę w osiągnięciu celu net-zero w 2050 r., głównie ze względu na jego wysoki potencjał redukcji emisji. Bez ujemnych emisji z sektora energetycznego praktycznie niemożliwe jest osiągnięcie gospodarki bezemisyjnej. Europa nie ma wystarczającego potencjału mocy OZE, aby zaspokoić popyt na energię elektryczną i czysty wodór bez energii z atomu i importu energii. Konieczne jest stworzenie systemu rozwoju zielonego wodoru. Istnieje potrzeba stworzenia systemu rozwoju zielonego wodoru z wykorzystaniem OZE i źródeł jądrowych w strukturach UE. 

Nagranie z wydarzenia można obejrzeć pod linkiem: LINK